CELE OPERACYJNE wszystko [1], PEDAGOGIKA,NAUCZYCIELE ITD
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
CELE
1.WYCHOWAWCZE:
-cele ogólne: rozwój osobowości ucznia, tworzenie jego stosunku do otaczającego świata, wdrażanie do zrozumienia obiektywnego charakteru praw przyrody, kształcenie postaw naukowego poglądu na świat.
-cele szczegółowe: dotyczące wiedzy i umiejętności jako cech instrumentalnych osobowości ucznia.
2.KSZTAŁCĄCE:
-mają na celu zaznajomienie uczniów głównymi podstawami współczesnej chemii, jako nauki przyrodniczej, a także wskazanie jej związków z innymi naukami.
- uczniowie powinni zapoznać się
-powinni opanować następujące umiejętności:
*obserwowanie, wyjaśnianie i przewidywanie zjawisk chem. Zachodzących w przyrodzie(bądź w przemyśle)
* wykonanie prostych dość. Wyciągania i formułowania wniosków oraz opisywania ich przy pomocy symboli chem.
* prawidłowego posługiwania się sprzętem laboratoryjnym
* stosowania poznanych praw do przewidywania i wyjaśniania zjawisk, a także w obliczeniach chem.
* wykorzystywanie tablic i wykresów
*wykorzystywanie w samodzielnej pracy literatury chem.
* integrowanie wiedzy z różnych dziedzin
-program nauczania powinien przyczynić się do:
*rozwijania w uczniach twórczej postawy
* rozbudzenia zainteresowań
* wdrażania do systematycznej pracy
*poczucie odpowiedzialności za własne działania
* przekonanie o konieczności kształcenia się.
3. POZNAWCZE:
-zapoznanie uczniów podstawami chemii jako nauki przyrodniczej, a także pokazanie jej związków z innymi naukami, przemysłem i ochroną środowiska.
- realizacja celów poznawczych sprowadza się do pokazania jak największej wiedzy w zakresie chemii
-celem chemii w dziedzinie poznawczej jest eksponowanie opisu zjawisk i naukowego rozumowania.
4. OPERACYJNE:
uczeń powinien nazwać, zdefiniować, wymienić, zidentyfikować, wyliczyć, rozumieć, streścić, wyjaśnić, zilustrować, rozróżnić
METODY NAUCZANIA-różniące się sposobem pracy nauczyciela z uczniami.
-metody oparte na obserwacji: * pokaz
-oparte na słowie: *pogadanka i dyskusja
*opis
* opowiadanie
* wykład
* posługiwanie się książką
-oparte na działaniu: *laboratoryjna
* zajęcia praktyczne
- nauczanie programowe
Ze względu na stopień zaangażowania ucznia w proces uczenia się:
METODY PODAJĄCE:
(1) grupa oparta na słowie mówionym lub pisanym – METODA SŁOWNA
[NAUCZYCIEL--- >UCZEŃ]
-opis, opowiadanie, wykład, audycja, praca z podręcznikiem
(2) grupa oparta na 2 źródłach informacji i 1 lub 2 nośnikach –METODA
ILUSTRACYJNA [NAUCZYCIEL-----------àUCZEŃ
ŚRODEK DYDAKTYCZNY
-opis z pokazem, opowiadanie z pokazem, wykład z pokazem, wykład z ćw. uczniowskimi
METODA POSZUKUJĄCA:
(1)NAPROWADZAJĄCA: *słona metoda naprowadzająca
* metoda naprowadzająca z pokazem
*metoda laboratoryjna
* nauczanie programowe
Lekcja prowadzona metodą naprowadzającą składa się z szeregu pytań ułożonych według wzrastającego stopnia trudności, ale tworzących pewną logiczną całość. Metodą tą można realizować tematy, w których posiada już pewną wiedzę, należy zainteresować całą klasę przez dobór filmu, doświadczenia, lub ciekawą pogadankę, stawiane pytania nie mogą być zbyt trudne
Wady: zabiera dużo czasu
(2) PROBLEMOWA: * słona metoda problemowa
* metoda problemowa oparta na pokazie
* laboratoryjna metoda problemowa
Problem dydaktyczny: trudność teoretyczna lub praktyczna, którą uczeń może pokonać dzięki własnej aktywności i posiadanym umiejętnościom w wyniku, czego zdobywa nową wiedzę.
ETAPY LEKCJI PROBLEMOWEJ:
1.sformuowanie sytuacji problemowej i analiza
2.sformuowanie problemu
3.formuowanie hipotez
4. weryfikacja hipotez
5.sprawdzanie poprawności wstępnych hipotez
CELE OPERACYJNE:
opisują oczekiwane zachowanie końcowe ucznia, inaczej cele operacyjne określają, co uczeń powinien umieć zrobić wykorzystując wiedzę i umiejętności, które nabył w trakcie procesu nauczania-uczenia się.
ELEMENTY CELU OPERACYJNEGO:
1. Określenie działania(zachowania się) ucznia, inaczej określenie i nazwanie czynności, którą ma uczeń wykonać
2. Treść
3. Warunki dotyczące treści i działania, podstawowe warunki towarzyszące wykonywaniu czynności9dane, środki dydaktyczne)
4. Kryterium oceny realizacji celu tj. minimum umiejętności, jakie musi wykazać uczeń, aby uznać, że osiągnął dany cel, inaczej, standardy osiągania zachowania końcowego.
Przykład:
Cel ogólny, poznawczy:
Zapoznanie uczniów ze wzorami soli
Cel operacyjny:
Uczeń spośród podanych wzorów związków nieorganicznych, wybierze te wszystkie, które przedstawiają wzory soli.
ZASADY FORMUOWANIA CELÓW W POSTACI OPERACYJNEJ:
· Jednoznacznie opisują czynności uczniów, których opanowania oczekuje się w procesie nauczania
· Pozwalają ukierunkować działania nauczyciela, aby wywołać pożądane zachowanie uczniów.
PRZYGOTOWANIE NAUCZYCIELA DO LEKCJI:
1. MERYTORYCZNE:
· Zebranie wiadomości rzeczowych na dany temat na podstawie wiedzy własnej, podręczników szkolnych i akademickich, czasopism, ilustracji, encyklopedii oraz innych opracowań.
· Dokonanie analizy zebranego materiału, tzn. wyodrębnienie podstawowych i istotnych elementów oraz ustalenie ich struktury. Ustalenie wzajemnych powiązań pomiędzy faktami, pojęciami i procesami oraz ustalenie kolejności ich opracowywania na lekcji.
· Określenie zakresu materiału rzeczowego, który powinien być na danej lekcji opracowywany w oparciu o program nauczania i podręcznik szkolny.
2. METODYCZNE:
· Ustalenie celów lekcji
· Dobór materiału rzeczowego przeznaczonego do realizacji w świetle możliwości percepcyjnych uczniów, założeń programu, treści podręcznika, a także aktualnego stanu wiedzy w tym zakresie.
· Dobór metody nauczania wiodącej i wspomagającej.
· Wybór środków dydaktycznych, odpowiednich dla skutecznego przekazania treści.
· Zaplanowanie sposobów utrwalania wiadomości i umiejętności.
· Opracowanie strategii sprawdzania i kontroli umiejętności uczniów a także przygotowanie środków takiej kontroli i sposobów oceny.
· Przygotowanie pracy domowej w kilku wariantach zarówno dla uczniów słabszych jak i uzdolnionych.
3. FORMALNE:
· Zapisywanie konspektu w formie skróconej i rozszerzonej.
· Przygotowanie i sprawdzanie doświadczeń chemicznych w formie pokazów lub ćwiczeń uczniowskich(każde doświadczenie przed lekcją należy sprawdzić i przygotować zestawy laboratoryjne potrzebne w ciągu lekcji w danym dniu)
· Wykonanie prostych pomocy naukowych np. folio- czy fazogramów, plansz, modeli itp.
· Przygotowanie do sprawdzenia działania technicznych środków dydaktycznych np. sprawdzenie grafoskopu, przygotowanie telewizora i magnetowidu, wypożyczenie odpowiedniego filmu, itp.
4. ELEMENTY KONSPEKTU:
· TEMAT LEKCJI( temat lekcji nauczyciel może podać na początku, czasem do jego sfotmuowania dochodzą sami uczniowie w trakcie lub na końcu lekcji)
· CELE DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE(poznawcze, kształcące i wychowawcze)
· METODY NAUCZANIA(wiodąca i wspomagająca)
· ŚRODKI DYDAKTYCZNE(sprzęt, odczynniki, TPD)
· PLAN LEKCJI(orientacyjny podział czasu na ogniwa lekcji)
· REALIZACJA NOWEGO PROGRAMU(może być w postaci skróconego toku zawierającego logiczny ciąg treści lekcji lub w formie tabularnej)
CELE SZCZEGÓLOWE
ŚRODKI DO REALIZACJI CELÓW
OBSERWACJE I WNIOSKI
CELE OPERACYJNE
· REKAPITULACJA
· PRACA DOMOWA
PODSTAWOWE RODZAJE ROZUMOWANIA:
1. wnioskowanie(* dedukcyjne, *redukcyjne, *indukcyjne, * przez analogię
2. wyjaśnianie ( wynika z rozumowania redukcyjnego ma na celu uzyskanie odpowiedzi na pytanie „dlaczego”)
3. sprawdzanie(postępowanie zmierzające do podjęcia decyzji)
4. dowodzenie(polega na wnioskowaniu dedukcyjnym, odpowiedz na pytanie „co się stanie gdy?”)
Przykład:
-- wnioskowania dedukcyjnego:
Jon CrO2-4 jest trwały tylko w środowisku obojętnym i zasadowym – RACJA
Jon CrO2-4 w środowisku kwaśnym musi ulegać reakcjom chemicznym – NASTĘPSTWO.
--wnioskowanie redukcyjnego:
w danym roztworze fenoloftaleina nie zmienia zabarwienia-RACJA
roztwór ma odczyn kwaśny- NASTĘPSTWO
--wnioskowanie przez analogię: ( nie ma wynikania logicznego, wnioskowanie zawodowe)
dobieranie do znanych już zdań(faktów, przypadków) jakiegoś nowego zdania na zasadzie cech wspólnych np.
a) skrobia jest węglowodanem złożonym o wzorze (C6H10O5 )x i ogrzana w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie do glukozy
b) Celuloza jest węglowodanem złożonym o wzorze (C6H10O5 )x.
na podstawie analogii a) i b) można przewidzieć, że również celuloza w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie do glukozy.
PROCES POZNANIA:
(proces rozwiązywania odpowiednich kompleksów zadań danej klasy)
· Zadania polegające na badaniu rzeczywistości i jej opisywaniu
· Zadanie mające na celu wyjaśnianie zjawisk
DROGI ZDOBYWANIA WIEDZY:
Empiryczna(rozumowanie redukcyjne-rozwiązywanie zadań pierwszego typu)
Rozumowanie redukcyjne tj. wyjaśnianie przyczyn:
Kierunek wnikania
PRZYCZYNA ------------------------àSKUTEK
<-------------------------
kierunek wnioskowania
· Teoretyczna(rozumowanie dedukcyjne- rozwiązywanie zadań drugiego typu)
Rozumowanie dedukcyjne tj. przechodzenie od uogólnień do przypadków szczegółowych należących do danej klasy uogólnień
Kierunek wnikania
PRZYCZYNA -------------------------------à SKUTEK
------------------------------à
kierunek wnioskowania
dedukcja
PRZYCZYNA -------------------------------à SKUTEK
(RACJA) <------------------------------ (NASTĘPSTWO)
redukcja
METODA NAPROWADZAJĄCA Z POKAZEM:
W formie pokazu mogą być wykorzystywane wszystkie środki dydaktyczne, od pokazu substancji, przeźroczy, folio- i fazogramów, filmów, doświadczeń chem., modeli, plansz, schematów aż do wycieczek włącznie.
REGUŁY WYKORZYSTYWANIA DOŚWIADCZENIA CHEMICZNEGO:
a. Określić cel doświadczenia, a jego temat polecić zapisać w zeszycie
b. Sprawdzić czy cel jest zrozumiały dla wszystkich uczniów
c. ustawić aparaturę tak aby w całości była widoczna dla uczniów, objaśnić i nazwać jej elementy oraz podać ich przeznaczenie
d. wymienić substancje użyte do doświadczenia i określić ich rolę
e. wskazać części zestawu, na którą należy zwrócić uwagę w czasie przebiegu reakcji.
f. Polecić narysować w zeszycie zestaw, użyty do pokazu, jeśli eksperyment trwa dłużej niż 3 minuty.
g. Po zakończeniu doświadczenia zapytać uczniów obserwacje
h. Przypomnieć cel doświadczenia
i. Razem z uczniami sformułować wnioski
j. Polecić zapisać uogólnioną treść wniosków ewentualnie równania zachodzących reakcji
CHARAKTERYSTYKA METOD NAPROWADZAJĄCYCH:
· Zadania stawiane uczniom do samodzielnego wykonania są stosunkowo wąskie, obejmują małą porcję wiadomości, ewentualnie jedną umiejętność.
· Lekcja prowadzona jedną z metod naprowadzających składa się najczęściej z szeregu pytań, ułożonych według wzrastającego stopnia trudności, tworzących pewna logiczna całość.
· Uczeń udziela odpowiedzi na stawiane pytania bądź rozwiązuję zadania na podstawie wcześniej zdobytej wiedzy oraz na podstawie obserwacji demonstrowanego obrazu, filmu, modelu, pokazu doświadczenia chem. Lub wykonanego przez siebie ćwiczenia.
· Metodami naprowadzającymi można realizować tylko te tematy, w przypadku, których uczniowie posiadają już pewien zasób wiadomości i umiejętności.
· Uczniowie muszą być odpowiednio motywowani do aktywnego uczestnictwa w takich lekcjach np. poprzez dobór przez nauczyciela interesującej pogadanki wstępnej, ciekawych doświadczeń chem., różnorodnych środków dydaktycznych, itp.
PROBLEMY INDUKCYJNE(od konkretu do uogólnienia):
...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]